Reisverslag, Vogels kijken in Finland en Varanger

Reisverslag en soortenlijst juni 2022

06-06-2022 t/m 14-06-2022

Finland en het Noorse Varanger schiereiland staan bij menig vogelliefhebber op de bucketlist. In juni 2022 mocht ik Annemieke Spoelman met een klein en gezellig reisgezelschap mee op reis naar deze mooie bestemming. Onder de deskundige leiding van Chris de Nooijer was de reis zeer leerzaam en geslaagd. Ik heb er een leuk reisverslag over geschreven, een reisdagboekje. Ook hebben we bijgehouden welke soorten we hebben waargenomen. En dat waren er best veel, en zeker niet de minste soorten. Veel leesplezier 🙂

6 juni – We gaan op reis

We ontmoeten elkaar op een druk Schiphol, maar ondanks de drukte komen we redelijk snel door de incheck en security. We vliegen met Finnair naar Helsinki om daar over te stappen in een kleiner vliegtuig naar Oulu. Tijdens de vlucht merken we al dat we de aansluiting niet gaan halen, gelukkig kunnen we een uur later mee met de volgende vlucht naar Oulu. De bus is prima en ruim genoeg voor alle bagage, we gaan op weg naar Kuusamo.

Onderweg zien we al snel de eerste Rendieren langs de weg. Vogels als Kramsvogel en Bonte kraai zien we veel en we spotten nog een mooie Beflijster. De twee Elanden langs de bosrand zorgen voor de nodige Oh’s en Ah’s, ze zijn dan ook machtig mooi. Het blijken onze enigste waarneming van Elanden te zijn tijdens deze trip.

We stoppen bij een leuk restaurant voor een heerlijke maaltijd en een aantal boodschappen. Bij het hotel aangekomen kunnen we de sleutel uit een kluisje halen en naar onze knusse kamers. Morgenochtend gaan we zéér vroeg op pad voor onze eerste vogeldag.

7 juni – Het taigabos rondom Kuusamo

Om 03:00 uur worden we verwelkomt door Mikko, onze Finse gids. We gaan op pad om de dag door te brengen in de uitgestrekte bossen rondom Kuusamo. Het begint al goed als we op een off road weggetje de eerste Korhoenders aantreffen. Mooie mannetjes waarvan er zelfs één aan het baltsen is. Taigagaaien vliegen langs ons en laten zich even goed zien.

Nadeel van een off road weg zijn de scherpe steentjes. Al snel geeft de auto aan dat de wieldruk afneemt. En helaas, we hebben de pech dat we een lekke band hebben opgelopen ☹. Aangezien we de band niet los krijgen laten we de bus staan en wachten we op een collega van Mikko. Terwijl Chris en Annemieke wachten op versterking gaat de groep met Mikko het bos in. Een mooie Bosgors is de beloning, een gave soort voor dit gebied.

Als we weer verder kunnen met twee auto’s vervolgen we onze excursie. We rijden door adembenemend gebied. Op een weiland zien we Wilde zwanen, Kraanvogels en Taigarietganzen, hoe gaaf is dat! Ook stuiten we nog op een Korhoen. Bij een groot meer stappen we uit om te turen naar de aanwezige Parelduikers en Grote zaagbekken, echt genieten.

De Blauwstaart is zo’n soort waarvoor we naar Kuusamo zijn gekomen en die zit op een flinke heuvel. We wagen ons aan een pittige wandeling die al gauw beloond wordt met het kenmerkende geluid van de Blauwstaart. We speuren de boomtakken en toppen af maar we zien hem niet. Bovenop de heuvel, met een prachtig uitzicht vermaken we ons met een Zwarte specht en Gekraagde roodstaart. Op de terugweg horen we een tweede Blauwstaart zingen, echt wonderschoon…maar helaas, hij laat zich niet zien.

Mikko neemt ons mee naar een moerasachtig stukje bos om op zoek te gaan naar de Dwerggors. We zien broedende Regenwulpen in het hoge gras en aan de overkant van het meer vliegen Dwergmeeuwen die daar ook broeden. Op de terugweg horen we gelukkig de Dwerggors, en laat deze zich ook mooi zingend bewonderen. Een mooie Geelgors sluit de excursie met Mikko af en we gaan naar het hotel om te rusten.

Na de avondmaaltijd om drie uur in de middag bezoeken we het meer waar de Dwergmeeuwen broeden. Zo kunnen we deze soort goed bekijken, en er zit nog veel meer. We zien een broedende vrouwtje Roodhalsfuut die met regelmaat gevoerd wordt door het mannetje. Er zitten Smienten op het nest, Kokmeeuwen en er scharrelen Bosruiters. In het meer zwemmen twee Parelduikers, in hun zomerkleed een waar juweel om te zien.

8 juni – En dan toch de Blauwstaart zien….

De dag begint weer vroeg als we om 03:15 wegrijden bij het hotel. Allereerst kijken we bij een laantje waar regelmatig hoenders worden gezien. We hebben geluk om één zeer snelle Moerassneeuwhoen te zien als die zich uit de voeten maakt.

Het alleen horen van de Blauwstaart gisteren gaf ons nog geen tevreden gevoel. Vandaag gaan we nog een keer proberen om deze gave en zeldzame soort te kunnen waarnemen. Al snel horen we de zang van een mannetje Blauwstaart, met wat speurwerk zien we dan eindelijk een mooi adult mannetje Blauwstaart zitten in een boom. We nemen de tijd om deze eens goed te bekijken.

Wat hogerop de heuvel ontdekken we nog een tweede adult man Blauwstaart. Wat een geluk om twee van deze schitterende vogels te kunnen zien.

We verplaatsen ons naar Oulanka National Park, één van de mooiste natuurparken van Finland. https://www.nationalparks.fi/oulankanp Snelstromende rivieren komen samen tot bulderende watervallen in een prachtig decor van Den, Spar en Berk. We gaan op zoek naar de Waterspreeuw en de Grote gele kwikstaart, maar vinden alleen de laatste. Schitterend om te zien hoe deze vogels zich staande houden in het snelstromende water.

Bonte vliegenvangers, Kruisbekken en Grote kruisbekken vermaken ons als we een prachtige wandeling maken door het park. Symbool voor het Oulanka NP is de Calypso orchidee. Mikko vindt voor ons een aantal mooie exemplaren. Deze zeer zeldzame Calypso Bulbosa wordt ook wel de Bosnimf genoemd en is dan ook een prachtige orchidee. Na mooie foto’s gemaakt te hebben gaan we door met onze zoektocht naar vogels.

Mikko weet een plek waar de Bruinkopmees broedt. In een saai stukje bos hangen wat nestboxen waar deze mooie mezensoort dankbaar gebruik van maakt. We kunnen de Bruinkopmees goed zien als die heen en weer vliegt met voer. We nemen hierna afscheid van Mikko en gaan even relaxen en bijkomen van de ochtend.

Na een heerlijke maaltijd gaan we nog een poging doen om wat mooie vogels te kunnen ontdekken. We maken een wandeling over een pad waar we de eerste dag Korhoenders hadden gehoord en gezien. Helaas in de avond zijn ze stil en we zien ze dan ook niet, wel zien we Pestvogels, Geelgors en een Grote bonte specht met nest.  We vermaken ons prima.

9 juni – Fins Lapland

We verlaten Kuusamo en beginnen aan een lange rit door Fins Lapland waarbij we ook de magische grens van de Poolcirkel over gaan. Als we even op weg zijn passeren we vele mooie meren die de omringende bossen spiegelen. We zijn verheugd als Chris maar liefst vijf Parelduikers ontdekt. Ze bakkeleien wat met elkaar en zijn prachtig te zien, wat een mooi moment om de dag mee te beginnen. Onderweg zien we nog Wilde zwanen, Bonte kraai, Kramsvogels en staan er met regelmaat Rendieren op en langs de weg.

We maken een stop bij een mooi hoogveengebied langs de rivier Kitinen. Een planken pad leidt ons naar een uitkijktoren. Onderweg kunnen we al genieten van de bijzondere flora van Eenarig Wollegras, Veenmos, Veenpluis en bloeiend Drieblad. Ook de aanwezige vogelsoorten liegen er niet om. Pestvogels, Noordse kwikstaart, Watersnip en Bosruiter vermaken ons al voordat we bij de toren zijn.

Bovenop de toren kijken we uit over het veengebied en een meer. Een broedende Kraanvogel zit op haar nest midden in het veengebied. Wat een cadeautje om dit te mogen waarnemen. Op het meer zwemmen Zwarte zee-eenden en Brilduikers. Als we teruglopen ontdekken we aan de andere kant van de weg Goudplevieren in hun prachtige zomerkleed en Kemphanen.

In de namiddag genieten we tijdens de maaltijd van soorten als Haakbek, Bruinkopmees, Groenling, Keep, Grote barmsijs, sijs en Rode eekhoorn als ze zich tegoed doen aan de zonnebloempitten.

Dwergmeeuw

Grote kruisbek

Blauwstaart

Dwerggors

Haakbek man

Calypso Bulbosa orchid – Bosnimf

Groepsfoto gemaakt in Finland

Wilde zwanen

Bosruiter

10 juni – Op naar het Varangerfjord

Na een rustige ontbijt, rijden we richting Noorwegen. Al gauw zien we het landschap veranderen en gaat het taigabos langzaam over naar toendra. De berken worden lager en het aantal Dennen neemt af. Onderweg zien we Grote zee-eenden, Grote zaagbekken en een Nonnetje. Chris verteld over de roofvogels die we nu meer en meer kunnen gaan waarnemen. Al gauw zien we onze eerste Ruigpootbuizerd van deze trip, er zullen er nog vele volgen. Ook een Smelleken scheert over de weg en is genoteerd. Onze eerste Roodkeelduiker is ook weer een nieuwe soort. We passeren het noordelijkste punt van de EU en houden daar een pauze.

Als het Varangerfjord opduikt rijden we in een totaal ander landschap. Chris ziet langs de kant van het water een Zeearend zitten. We stappen uit en krijgen er nog drie bij 😊. Gezamenlijk verorberen ze een vis, die we later kunnen determineren als een Snotolf. Een prachtig schouwspel met vier Zeearenden, twee adult en twee jongen Zeearenden, Grote mantelmeeuwen en Bonte kraaien. Wat een geluk om dit te kunnen zien.

Aangekomen bij ons hotel in Vadso kunnen we gelijk een leuke wandeling maken. Op het eilandje Vadsoya vinden we Grauwe franjepoot, Drieteenmeeuwen, Kleine jager, Kleinste jager, Ringmus, IJslandse Grutto, Kemphaan, Eider, enz. Het is een vogelparadijs en super om hier te zijn. We dineren in Vadso en een aantal gaat na de maaltijd nog een wandeling maken. De Roodsterblauwborst zingt zijn hoogste lied, hoe gaaf is dat.

11 juni – Hornoya een birders Paradise

Vandaag gaat voor ons allemaal een wens in vervulling, we gaan naar het broedeiland Hornoya. Gelegen in de Barentszee is het gelijk één van de noordelijkste plekken die we bezoeken tijdens onze reis. We gaan vroeg op pad en nemen onze ontbijtpakketjes mee. Onze eerste stop wordt vertraagd door het zien van meerdere Zeearenden die lekker zitten op de rotsen langs het fjord. Tijdens onze tocht naar Vardo tellen we er meer dan dertig!

Allereerst bezoeken we een Drieteenmeeuwen kolonie. In het dorpje zien we onze eerste Zwarte zeekoet, wat een beauty. Alvorens we naar de Drietenen lopen komen we langs een Noordse sternkolonie, we volgen netjes het wandelpad maar we worden luidruchtig begeleid door de Noordse sterns. De Drieteenmeeuwen broeden op de kliffen en trekken zich niks van ons aan. Zittend op hun eigen plekje broeden ze eieren uit of voeren ze donzige kuikens. Als er een rover langs vliegt stijgt er een luid kabaal op vanaf het klif. We genieten volop van dit prachtige schouwspel.

Terug naar de bus zien we nog een Tapuit en een Oeverpieper, altijd leuke soorten die hier broeden. We vervolgen onze weg richting Vardo, een typisch Noors plaatsje met een klein centrum en kleine haven. De tickets zijn gekocht en we besteden wat vrije tijd in Vardo.

En dan na een 10 minuten durend boottochtje komen we aan op Hornoya. Wat een geluid en wat een geur! Chris had al uitgelegd dat alles best overweldigend kan zijn, zoveel vogels zo dichtbij het is niet te bevatten. We spenderen drie uur op het eiland zodat we vol op kunnen genieten van de Papegaaiduikers, Zeekoeten, Alken, Kuifaalscholvers en andere soorten. Een van de deelnemers wilde héél erg graag “Puffins” fotograferen, ze straalde van oor tot oor 😊.

Wat een gave plek om te zijn! We speuren de wand af om tussen de vele Zeekoeten de Kortbekzeekoet te zien. Maar er zijn zoveel vogels dat het een lastige klus is. Gelukkig zagen we deze soort weg vliegen toen we op het bootje stonden en we hebben ze ook zien dobberen op het water.

Op de terugweg naar het hotel zien we nog een mooie adult Zeearend zitten op een steen, de dichtheid van deze roofvogel blijft ons verbazen. We genieten tijdens de maaltijd nog na van deze bijzondere dag, hopelijk kunnen we nog slapen na het zien en horen van zoveel vogels.

12 juni – Arctische toendra en de Sperwer uil

Vandaag gaan we de andere kant van het schiereiland Varanger bekijken. We laten het fjord achter ons en rijden door een schitterend landschap. We zien een jagende Velduil en een Ruigpootbuizerd. Hoe noordelijker we komen hoe korter de Berken worden, Dennen zie je hier helemaal niet meer. En dan wordt het landschap kaal, de boomgrens eindigt hier al op 400 meter hoogte.

Een aantal Grote barmsijzen trekken onze aandacht en we stappen uit om deze mooie soort beter te bekijken en te fotograferen. We kunnen geen Witstuitbarmsijs ontdekken, maar genieten van de mooie omgeving met een kolkende rivier van smeltwater en de omgeving met grote stukken sneeuw.

We rijden door de prachtige Fjells, zoals dit boomloze heuvellandschap genoemd wordt. We zien nog veel stukken met sneeuw en blauw gletsjerijs op de meren. Het is adembenemend mooi om door een Arctische toendra te rijden. We stoppen als we een Kleinste jager zien vliegen. Deze soort broedt op deze fjells en is helaas steeds zeldzamer aan het worden. We zien er in totaal drie vliegen, met baltsvluchten en al. De mooie lange staart is goed zichtbaar, echt supergaaf om deze vogel in zijn zomerkleed te kunnen waarnemen.

Verderop genieten we van een paartje Roodkeelduikers. Het mannetje houdt braaf de wacht al dobberend op het ijzige meer, het vrouwtje zit op de kant. Als de regen losbarst blijft ze gewoon zitten. Hoogstwaarschijnlijk dat ze op eieren zit. Voor ons de gelegenheid om vanuit de bus deze prachtige duiker te bekijken en te fotograferen.

In Batsfjord zoeken we de Eidereenden op in de hoop dat er nog een late Koningeider tussen zwemt. We zien wel groepen met Grote zaagbekken en IJseenden maar de Eidereenden vinden we niet in de havens van dit Noordelijke stadje. Omdat het hard regent nodigt het ook niet echt uit om een wandeling te gaan maken dus rijden we terug.

Chris leidt ons naar een weg waarbij we mooi zicht hebben op twee ijzige meren. Al gauw zien we baltsende Kemphanen aan de ene kant en twee IJseenden aan de andere kant. Een aantal van ons zien ook nog een IJs gors als die scharrelt door de vegetatie. Ook de IJs gors is een broedvogel van de Fjell.

We rijden de mooie route weer terug en kunnen her en der nog mooie foto’s maken van het landschap en de vogels. Zo laat een Temmincks strandloper zich uitgebreid bewonderen. Chris weet nog een mooie vogelsoort om de dag mee af te sluiten.

Uilen blijven moeilijke soorten om te vinden en hoe gaaf is het dan als hét dan toch lukt. De Sperwer uil is een prachtige uil met een lange staart. Na even speuren vinden we één adult en vijf takkelingen die her en der verspreid zitten in het bos. Ze maken flink herrie als ze bedelen om eten, echt schitterend om te horen. Vanaf gepaste afstand nemen we de tijd om deze vogels te bewonderen, echt geweldig om deze bijzondere dag in Noorwegen af te sluiten.

13 juni – Dag Noorwegen, hallo Finland

We ontbijten rustig in ons hotel en pakken onze spullen weer in voor de reisdag terug naar Finland. Als afscheid kunnen we nog genieten van een Zeearend, Torenvalk en een Ruigpootbuizerd. Maar natuurlijk rijden we ook nog even langs de Sperwer uil. We vinden de adult al gauw maar niet alle takkelingen laten zich zien. Er ligt er één op een tak helemaal moe van waarschijnlijk een flinke maaltijd 😊. Ze zijn schitterend om te zien, en als de adult dan ook nog gaat vliegen is de dag helemaal geslaagd. Ze gaat zitten in een struik waar de broedende Koperwieken niet blij mee zijn. De koperwieken zijn stoer en maken aanvalsvluchten op de Sperwer uil. Als die laatste het zat is gaat ze verderop zitten, en kunnen wij ze van nog dichterbij zien. Een mooi schouwspel waar we van een afstand mooi van kunnen mee genieten.

We verlaten Noorwegen en rijden de weg naar Finland terug. De bossen worden weer zichtbaar en ook de aantal soorten bomen neemt weer toe. We rijden vele kilometers door de taiga en genieten weer van al dat groen. Aangekomen bij ons hotel kunnen we op het terras even bijkomen met een drankje. Het is dan ook prachtig weer. Rondom het hotel is er weer veel te zien aan vogels. De Haakbek, Sijs, Grote barmsijs, Groenling, Keep en Noordse Goudvink zitten op de feeders en zijn zo goed te bekijken.

We dineren in ons hotel en vanavond staat er Rendier op het menu. De vegetariërs krijgen zalm, en zalm hebben ze deze reis al héél veel gegeten, dus we grappen dat ze inmiddels schubben hebben gekregen 😊.  Rendier wordt hier gegeten zoals wij Rundvlees eten en het smaakt prima. De borden zijn een beetje te vol, ze eten hier grote hoeveelheden van goed vullende maaltijden.

Na het eten is er nog tijd voor een wandeling, in de nabije omgeving wordt er nog een Drieteenspecht gezien. Een soort die we helaas nog niet eerder hadden kunnen waarnemen. Chris wil toch nog gaan proberen om de Taigagaai beter te kunnen zien en fotograferen. Met z’n vieren rijden we een stukje het bos in om op een plek te gaan kijken waar ze regelmatig worden gezien. Twee mooie Pestvogels vliegen voorbij maar geen Taigagaai.

Later op de avond ziet Chris toch nog Taigagaaien en kunnen we even genieten van deze gave soort. Een zingende Zwarte ruiter sluit de dag af en we kunnen aan onze laatste nacht, met daglicht, gaan beginnen.

14 juni – Afscheid van het mooie Finland

Helaas is vandaag onze reisdag terug naar Nederland. Altijd jammer dat iets waar je zo naar uitkijkt tot een einde komt. We zijn ruim op tijd om nog even in het winkeltje wat laatste souvenirs te kopen. Shoppen is niet iets waar we veel aan toekomen tijdens onze natuurreizen.

Na een goede reis nemen we afscheid op Schiphol. Iedereen heeft genoten van deze bijzondere natuurreis naar Finland en Varanger. Veel nieuwe vogelsoorten zijn er voorbij gekomen. En het was genieten om onze “wintergasten” in hun broedkleed te zien, compleet met hun zang en baltsgedrag. Moe maar voldaan keert iedereen huiswaarts waarbij we nog lang kunnen nagenieten van onze natuurbelevenissen.

Drieteenmeeuw

Papegaaiduiker

Eidereenden

Grauwe franjepoot

IJseend

Kemphanen

Kleinste jager

Zeearend

Sperweruil

Soortenlijst